تاکتیک پیچدهسازی صحنه از سوی آژانس
تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۵۵۵۵۹
مواضع اخیر رافائل گروسی صرفاً برای بر هم زدن مرز برجام تعهد محورو تضمین محور و ممانعت از رفع واقعی تحریمها علیه ایران بیان شده و باید مراقب نقشه راه و بازی مستقیم وی در زمین واشنگتن و تروییکای اروپایی بود. - اخبار سیاسی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حنیف غفاری کارشناس ارشد روابط بین الملل در یادداشتی نوشت:
طی روزهای گذشته، رافائل گروسی در یک اظهار نظر غیر مسئولانه که اساساً ارتباطی با وظایف تعیین شده وی در اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی ندارد، خواستار تغییر مدل مذاکرات ایران و طرفهای مقابل گردیده و نام این توهم ذهنی خود را نیز برجام 2 گذاشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما به راستی هدف گروسی و هادیان مشی گفتاری و سیاسی وی در واشنگتن و تل آویو از بیان این جملات چه بوده است؟
در اینجا باید بر روی یک تاکتیک نخ نما تحت عنوان "پیچیده سازی بازی" متمرکز شد. در این تاکتیک، به مخاطبان این گونه القا می شودکه بازی به لحاظ ماهوی و شکلی بسیار پیچیده است و تنها راه حل مدیریت صحنه، تغییر الگوواره ها، مطالبات، قواعد و حتی عوامل آن است.
اظهارات گروسی در حالی صورت می گیرد که اصلی ترین عوامل عدم احیای توافق هسته ای تاکنون، غلبه عوامل فرامتنی ساخته و پرداخته غرب بر متن مذاکرات و تاکید منطقی جمهوری اسلامی ایران بر "برجام تضمین محور" بوده است.
در خصوص تاثیر عوامل فرامتنی بر متن مذاکرات، می توان به نمونه های ویژه ای مانند تاثیرپذیری تروییکای اروپایی و آمریکایی از لابی صهیونیستی موساد در روند احیای توافق هسته ای و حتی حمایت آنها از اغتشاشات سال گذشته (که منجر به کندی در روند مذاکرات شد) اشاره کرد. همین رویکرد فرامتنی و غیر حقوقی سبب شد تا حتی احیای برجام تا کنون عملیاتی نشود.
در این میان، هدف گروسی، عقب نشینی ایران از مطالبه بر حق خود، یعنی جایگزینی برجام تعهد محور یا تضمین محور است. واشنگتن و تروییکای اروپایی از ارائه تضمینهای لازم در ابعاد فنی و مالی به ایران شدیدا هراسان هستند زیرا در این صورت، قدرت تحمیل تعهدات یکطرفه به ایران را نخواهند داشت.
جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که پروسه رفع تحریمها (بر خلاف آنچه در در دوران اوباما شاهد بودیم) باید به گونه ای عملیاتی و محسوس صورت گیرد، نه اعلامی و صوری!
برجام تعهدمحور یعنی برجامی که براساس تعهد کتبی طرف مقابل در سال 2015 منعقد شده بود، مولد بحرانهای بسیاری برای ایران در عمل شد، به نحوی که خیلی وقتها آمریکا و تروئیکای اروپا اقدامات منفی و بدعهدیهای خود نسبت به اجرایی شدن برجام را ارجاع میدادند به یک تعهدنامه نه یک ضمانتنامه.
برجام "تعهدمحور" باعث شد ریسک بدعهدی غربیها درقبال برجام کاهش پیدا کند و آنها با سرعت بیشتری به بدعهدی خود ادامه بدهند. بعد از خروج ترامپ از توافق هستهای نیز ایران عملا به این نتیجه رسید که برجام تعهدمحور خیلی نمیتواند کارایی داشته باشد برای رفع عملیاتی تحریمها؛ بنابراین ایران در دور جدید مذاکرات بهسمت برجام تضمینمحور رفت.
تضمین با تعهد متفاوت است و وقتی بازیگری نتواند به لحاظ حقوقی به وظایفش در توافق عمل کند در وهله نخست خود آن بازیگر دچار خسران خواهد شد. این خسران باعث میشود بدعهدی و خروج از توافق برای طرفهای مقابل ایران هزینهزا باشد.
به همین جهت است که هم در حوزه تضمینهای ذاتی و فنی و هم در حوزه تضمینهای اعتباری و اقتصادی ایران بهدنبال این است که طرفهای مقابل را مجاب کند تا به برجام تضمینمحور بازگردند. راستی آزمایی مورد تاکید جمهوری اسلامی ایران نیز در همین راستا مطرح شده است.
در چنین شرایطی، مواضع گروسی صرفاً برای بر هم زدن مرز برجام تعهد محورو تضمین محور و ممانعت از رفع واقعی تحریمها علیه ایران بیان شده و باید مراقب نقشه راه و بازی مستقیم وی در زمین واشنگتن و تروییکای اروپایی بود.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: برجام حنیف غفاری تروییکای اروپایی برجام تعهد تضمین محور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۵۵۵۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا دکترین هستهای ایران تغییر کرده است؟
دکترین هستهای ایران کاملاً روشن و شفاف بوده اما از همه ظرفیتهای موجود در حوزه هستهای بهمنظور دستیابی به فنّاوریهای روز نیز استفاده خواهد کرد.
ارسال چند پیام از سوی آمریکاییها و سپس تکذیب آن حکایت از سردرگمی کاخ سفید در تحلیل وقایع منطقه پس از عملیات درخشان وعده صادق دارد. پیشازاین نشریه انگلیسی آی در گزارشی نوشته بود که و بایدن همه گزینهها را «روی میز» نگه میدارد و در نظر دارد تا توافق برای جلوگیری ایران از تولید سلاحهای هستهای بهعنوان بخشی از تلاشهای دیپلماتیک گستردهتر برای جلوگیری از جنگ همهجانبه در خاورمیانه را احیا کند.
این نشریه انگلیسی که به محافل دیپلماتیک در لندن نزدیک است در ادامه با اشاره به موضوع احیای برجام نوشته است که کاخ سفید در حال بررسی توافق هستهای جدید با ایران درازای لغو برخی تحریمهای اقتصادی علیه تهران است تا از یک جنگ تمامعیار در منطقه جلوگیری کند، یک دیدگاه در داخل دولت این است که رئیسجمهور فرصتی را برای آغاز مذاکرات دیپلماتیک برای احیای مجدد توافق هستهای ایران میبیند.
پس از انتشار این گزارش روزنامه کویتی الجریده که مدعی انتشار اخبار محرمانه در منطقه است در خبری قابلتوجه نوشت که ممکن است در آیندهای نهچندان دور مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا درباره برجام نیز آغاز شود!
البته این اخبار دو روز پس از انتشار از جانب یک مقام سیاسی در آمریکا تکذیب شده است، ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در جریان کنفرانس خبری و در پاسخ به پرسشی در خصوص این دست گزارشها اعلام کرد که در مورد راههای ارتباط خود با ایران ابراز نظر نکرده اما میبایست گفت آمریکا در حال مذاکره مستقیم با ایران در نیویورک یا هر جای دیگری در مورد برجام نیست.
برای مهار ایران با آنها گفتگو کن!
برخی آگاهان سیاسی اعتقاد دارند که انتشار این دست اخبار از سوی محافل خبری نزدیک به آمریکاییها و تکذیب آن در تریبونهای رسمی نشانه میل بایدن به تشویق تهران به آغاز مذاکراتی است که با دادن مشوقهایی ایران را در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا مهار کند. بهعبارتیدیگر آمریکاییها پس از مشاهده ضرب دست ایران در عملیات وعده صادق به این نتیجه رسیدهاند که افزایش فشار بر ایران کارکرد خود را ازدستداده و تنها گزینه فعال روی میز گفتگو است.
این گزاره شواهد قابلتوجهی دارد؛ باوجودآنکه طرف آمریکایی باز کردن میز مذاکره با ایران را تکذیب کرده اما مدتی قبل متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این پرسش که آیا بایدن در حال بررسی مذاکرات دیپلماتیک برای احیای مجدد توافق هستهای با ایران است یا خیر؟ اعلام کرد که دولت بایدن بر این باور است که یک مسیر دیپلماتیک بهترین راه روبهجلو است.
البته آمریکاییها برای باز کردن کریدور گفتگو با ایران از یک سیاست پیچیده و ترکیبی استفاده کرده و مسیر ابهام را پیش میبرند، کاخ سفید هفته قبل معافیتهای تحریمی را که به ایران اجازه میداد در پروژههای هستهای با طرفهای بینالمللی همکاری کند را تمدید نکرده اما در اقدامی متقابل در باغ سبز مذاکره را نیز باز گذاشته است، این تاکتیک نشان میدهد که سیاست آمریکا در قبال ایران افزایش فشار با راهنما زدن بهسوی مذاکره است!
درحالیکه آمریکا با عدم تمدید معافیتهای هستهای مرگ برجام را تائید کرده اما در آنسو در حال دادن تنفس مصنوعی بینتیجه به آن است، این سیاست به معنای تمایل آمریکا به دادن مشوق جدید به ایران نیست بلکه ایجاد اتمسفری است که با تمسک به آن راهبردهای جدید بازدارندگی از جانب ایران را مهار کند.
شورای آتلانتیک در گزارشی درباره اهمیت مهار ایران با کمک سیگنالهای برجامی نوشته است:
تنش چشمگیر بین ایران و رژیم صهیونیستی در هفتههای اخیر پتانسیل بالایی برای اشتباه محاسباتی در فقدان کانالهای ارتباطی مستقیم را نشان میدهد. اگر ایران تصمیم بگیرد وضعیت خود را بهعنوان یک کشور دارای آستانه هستهای کنار بگذارد و سیاست خود را به سمت دستیابی به سلاح هستهای بچرخاند، این خطر حتی جدیتر خواهد شد. علیرغم پیامهای گستردهای که در روزهای قبل از حمله به تهران ارسال شد و از آن خواست از پاسخ مستقیم علیه اسرائیل خودداری کند، ایران تصمیم گرفت سیاست مهار خود را کنار بگذارد. ایران در این مرحله به دنبال احیای بازدارندگی خود علیه اسرائیل حتی به قیمت تشدید تنش نظامی احتمالی بود.
آیا دکترین هستهای ایران تغییر کرده است؟
تغییر در دکترین هستهای ایران یکی از گزارههای جدید غربیها برای افزایش فشارهایی است که ایران را به سوی کانالهایی هدایت میکند که خروجی آن طرح مهار است.
یکی از مهمترین بازیگران در این طراحی مدیرکل آژانس است؛ رافائل گروسی در مصاحبهای با دویچه وله، ضمن این ادعا که ایران نه ماهها بلکه چند هفته با داشتن اورانیوم کافی برای تولید یک بمب اتمی فاصله دارد، اما این به آن معنا نیست که ایران در آن فاصله زمانی سلاح هستهای دارد یا خواهد داشت.
البته گروسی گفته است که نمیتوان نتیجه مستقیم گرفت که ایران اکنون سلاح اتمی دارد. بهرغم همکاریهای ایران با آژانس، گروسی در این مصاحبه همچنین مدعی شد آژانس سطح دسترسی لازم در ایران را ندارد و به همین دلیل سؤالات زیادی مطرح است!
مدیرکل آژانس بار دیگر درباره مواردی سخن گفته که به تعبیرش «مسائل باقیمانده» نام داشته و اعلام کرده است که برای حل این موارد تمایل به سفر به ایران را دارد. به نظر میرسد که مدیرکل آژانس بابیان ادعاهای پروندههای مفتوح در سطح یک کاتالیزور برای اعمال فشار به تهران عمل میکند.
واقعیت آن است که در حال حاضر اقدامات آژانس چیزی بیشتر از یک مزاحمت سیاسی نبوده و ثابتشده است که قرار نیست قدمی در جهت حل سه موضوع فنی یعنی «حلوفصل موضوعات پادمانی»، «ارائه تضمینهای ذاتی و اعتباری»، «لزوم رفع تحریمهای بازدارنده» بردارد، ازاینرو در شرایط فعلی سفر گروسی به تهران بیمعنا بوده و تا زمانی که در نقش مزاحم فعال قرار دارد گفتگوی او با مقامات ایرانی عبور از خطوط قرمز هستهای محسوب میشود.
واقعیت آن است که دکترین هستهای ایران کاملاً روشن و شفاف بوده اما از همه ظرفیتهای موجود در حوزه هستهای بهمنظور دستیابی به فنّاوریهای روز نیز استفاده خواهد کرد، همچنین اظهارنظرهای شخصی باعث تغییر در خطوط کلی نظام نیز نخواهد شد.
همچنین باید به این نکته اشاره کرد که سیاست افزایش فشار و ارائه مشوق برای خروج ایران از مدار یک تاکتیک نخنما شده است و اراده ایران در کنشگری فرا منطقهای با این دست اظهارات ضد ایرانی همراه با سیگنالهای مبهم دچار خلل نخواهد شد، عملیات موشکی اخیر سپاه پاسداران نشان داد دشمنان نه قادر به درک ابعاد گوناگون صبر استراتژیک ایران هستند و نه شناختی نسبت به قواعد نهان بازدارندگی در منطقه دارند!
این مطلب نخستین بار در سایت مشرق منتشر شده است.